گروه گزارشگران بین المللی

از فیلمنامه «دختر نوجوان» تا قصه‌ای با موضوع آتش بس: نگاه تازه به بحران‌های نوجوانی/گزارش نقدی درباره‌ی شعر «نوجوان بین آتش بس در استرس جنگ»

سرویس فرهنگ وهنر// متن شعر با عنوان «نوجوان بین آتش بس در استرس جنگ»، تصویری عمیق و شاعرانه از دغدغه‌ها و اضطراب‌های نوجوانی در زمان جنگ و تحریم ارائه می‌دهد.
این اثر که از زاویه دید یک نوجوان نوشته شده، به خوبی فضای روانی و اجتماعیِ مخاطبان نوجوان را در شرایط بحرانی نمایش می‌دهد.
نکته جالب توجه این است که دکتر حجت بقایی پیش‌تر فیلمنامه‌ای با عنوان «دختر نوجوان» را نوشته بود که متأسفانه فرصت تولید نیافت، اما او این قصه را به شکل یک شعر و قصه شاعرانه درآورد.
این تبدیل از فیلمنامه به شعر، باعث شده تا بار احساسی و ذهنی موضوع بیشتر و بهتر به مخاطب منتقل شود. زبان شعر ساده و در عین حال پر از تصاویر تأثیرگذار است که به خوبی تنش درونی و بیرونی نوجوان را به نمایش می‌گذارد.
شعر با تکرار «من نوجوانم» به مخاطب تاکید می‌کند که این روایت از زبان خود نوجوان است و او را در مرکز قصه قرار می‌دهد. استفاده از تضادها مثل «آتش بس که هنوز بوی دود و خون می‌دهد» و «زندگی کردن حتی وقتی نفس‌ها در قفس است»، فضای ناامنی و در عین حال امیدواری را همزمان بیان می‌کند.
در طول شعر، نوجوان بین فشارهای جنگ، استرس تحریم، اضطراب آینده، و تلاش برای حفظ زندگی عادی گیر کرده است. این تنش‌ها به خوبی منتقل شده‌اند و مخاطب می‌تواند حس سردرگمی، ترس و آرزوهای نوجوان را لمس کند.
همچنین اشاره به امتحان‌های زندگی به عنوان امتحان‌های بی‌رحم، استعاره‌ای هوشمندانه و قوی برای فشارهای غیرقابل پیش‌بینی دوران نوجوانی در شرایط جنگ است.
از لحاظ ساختاری، شعر فاقد قافیه‌های دقیق است و بیشتر به سمت شعر نو و آزاد حرکت کرده است که متناسب با فضای پراسترس و پراکنده ذهنی نوجوان است.
این انتخاب به بیان طبیعی‌تر و ملموس‌تر احساسات کمک کرده است.
با این حال، گاهی حجم احساسات و تکرار مفاهیم، ممکن است کمی باعث شود مخاطب در برخی بخش‌ها احساس یکنواختی کند. از طرفی، در برخی قسمت‌ها مانند «تفریح کجاست وقتی صدای جنگ در گوش‌هایمان می‌پیچد؟» انتظار می‌رود کمی عمق بیشتری به جنبه‌های مثبت زندگی نوجوانان داده شود تا تعادل برقرار شود.
در مجموع، این شعر توانسته است تصویری زنده و تأثیرگذار از حال و هوای نوجوانان در شرایط جنگ و بحران ارائه دهد.
تبدیل یک فیلمنامه به شعر، فرصت بیانی جدید و جذابی را فراهم کرده و حس صداقت و خامی روایت را حفظ کرده است. این اثر می‌تواند به عنوان یک سند فرهنگی-اجتماعی، پیام‌آور دغدغه‌های نسل نوجوان در زمانه‌ای پرتنش باشد.